Is cuimhin liom nuair a déanadh an tseanscoil (an tseanscoil náisiúnta). Tá ballaí na seanscoile le feiceáil fós ar chúl an tí scoile (Scoil Náisiúnta an Chorráin faoi láthair). Sar ar déanadh aon teach scoile sa gCorrán bhí máistir as Baile Uí Fhiacháin darbh ainm Flynn ag dul timpeall ar chuid de thithe an Chorráin ag múineadh a gcuid páistí. Ba é an Flynn seo a bhí ag múineadh m’uncail, an tAth. Mick. Ní raibh ach cúpla muirín a théadh chuig an scoil chuige; na Gallchóir, na Máille agus na Mac Pháidíní ba mó. Go deimhin, ní raibh aon scoil aige ach ag dul ó theach go teach, nó aon áit a ngeobhadh sé stábla chun na scoláirí a thabhairt isteach ann. Níorbh é seo an Flynn a raibh mé ag inseacht dhuit faoi cheana a bhí sa scoil anraith, ach duine eile den ainm céanna. Ní raibh mórán eolais agam ar na scoltracha nó na máistrí ar an taobh seo den chuisle, mar ba ar an taobh eile (an taobh thiar den chuisle) i gCill Damhnait a chuaigh mé ar scoil. Donnellan an t-ainm a bhí ar ár múinteoir ach níl fhios agam cérbh as dó. Nuair a d’fhág sé Cill Damhnait chuaigh sé go Baile Chruaiche. Bhíodh sclátaí slinne, againn agus sean-sliogáin chríonta ón gcladach mar phinnluaidhe amannta. Ní raibh scláta ag chuile dhuine. Bhíodh scláta mór crochta ar an mballa ag an máistir.
Ba é Pike, an tiarna talún a bhí ina bhainisteoir ar an scoil, agus bhíodh sé ag cur máistrí isteach agus amach de réir mar ba mhian leis. Ní cuimhin liom ainm éinne acu ach Donnellan mar is gearr a d’fhágtaí ann iad; is mná is mó a thagadh. D’fhaigheadh cuid acu aon scilling déag sa tseachtain, cuid eile níos mó agus cuid eile níos lú, sílim. Níl fhios agam cé bhíodh dá n-íoc. Is san áit a bhfuil an scoil anois a bhí an scoil a ndeacha mise aici i gCill Damhnait (S.N. an Doirín). Níor fhoghlaim muid aon Ghaeilge riamh sa scoil, ach bhíodh an máistir ag labhairt Gaeilge, agus níor stop sé éinne óna labhairt. Gaeilge a labhraíodh muid i gcónaí thairis sin. Níor chuala mé riamh faoin mbata scóir ná tada mar sin. Bhíodh muid ag foghlaim léamh, scríobh agus uimhríocht sa scoil.
Skip to content
